گزارش هفتگی از نقض حقوق بشر در کردستان فرصتی برای یادآوری وضعیت نگران کننده حقوق بشر در این محدودە جغرافیایی است، همینطور یادمانی برای قربانیان نقض این حقوق.
گزارش هفته اول تیز ماه شامل این بخشها میباشد:
کولبران کرد، نقض مبانی حقوق محیط زیست، زندانیان سیاسی، بازداشتها و وضعیت خانواده فعالان سیاسی.
کولبران کرد
کاسبکار کُرد، قربانی شلیک مأموران انتظامی حکومت ایران شد
یک کاسبکار ٢٢ سالهی کُرد ساکن منطقهی "کانی میران" از توابع مریوان با شلیک مستقیم نیروهای انتظامی حکومت اسلامی ایران زخمی شد.
عصر روز پنجشنبه سیام خردادماه یک کاسبکار کُرد به نام " مریوان کامران" در مرز باشماخ و در خودروی خویش هدف شلیک نیروهای انتظامی حکومت اسلامی ایران قرار گرفته و به شدت زخمی میشود.
این کاسبکار کُرد سپس به بیمارستان "بوعلی" در شهرستان مریوان منتقل میشود و پزشکان حال عمومی وی را نگران کننده اعلام کردهاند (1)
در مرز سردشت یک کولبر کُرد هدف گلوله قرار گرفت
در تیراندازی نظامیان حکومتی در ناحیهی آلان سردشت یک کولبر کُرد زخمی گردید.
مأموران انتظامی مستقر در دهستان آلان سردشت شب گذشته با شلیک مستقیم به یک کولبر کُرد به نام "شریف حسنزاده" را به شدت زخمی کردند.
از سرنوشت و وضعیت سلامتی این شهروند کُرد که در نزدیکی روستای مرگاسه هدف شلیک واقع شده است اطلاع دقیقی در دسترس نمیباشددر تیراندازی نیروهای نظامی حکومت اسلامی ایران ٣ رأس اسببارکش نیز تلف گردیدند و اجناس همراه آنها نیز توسط مأموران دولتی توقیف و مصادر شد.
از اوایل خردادماه تاکنون ٥ کولبر کُرد به سبب شلیک مستقیم مأموران نظامی حکومت ایران کشته و ٧ کولبر دیگر نیز زخمی شدهاندماه گذشته نیز یک کولبر دیگر به هنگام کولبری و بر اثر فشار ناشی از سنگینی، در مناطق مرزی نوسود دچار سکتهی قلبی شد و جان خود را از دست داد(1).
بازداشت یک کولبر کُرد از سوی نیروی انتظامی رژیم
نیروهای انتظامی رژیم ایران در مناطق مرزی اشنویه یک کولبر کُرد را هدف گلوله قرار دادە و سپس بازداشت کردند.
یکشنبه شب، دوم تیرماه سال ١٣٩٢، یک کولبر کُرد به نام معتصم مامگلی اهل مهاباد در نقطەی صفر مرزی اشنویه از سوی نیروهای انتظامی رژیم ایران هدف گلوله قرار گرفتە و سپس وی را بازداشت کردند.
همچنین در همین مورخه، یک کولبر دیگر به نام "یونس مکائیلی" فرزند "احمد" و اهل یکی از روستاهای اشنویه، هدف شلیک مستقیم نیروهای رژیم قرار گرفت و جان خود را از دست داد.
کولبران کُرد به دلیل نبود شغل و به منظور امرار معاش زندگی، به کولبری که کاری بسیار پرخطر میباشد روی آوردەاند و نیروهای رژیم ایران، روزانه این کولبران را هدف شلیک مستقیم قرار داده و موجب کشتە و زخمیشدن آنان میشوند.
این در حالیست که بر اساس بند الف مادەی ٢ قانون قاچاق کالا که از سوی رژیم ایران تصویب شدە است، در صورت که یک کالا کمتر از یک میلیون ارزش داشتە باشد در چهارچوب کالای قاچاق قرار نمیگیرد(2)
مورد هدف گلولە قرار گرفتن کولبران و کاسبکاران کرد در منطقەی نوسود از سوی نیروهای رژیم ایران
نیروهای وابسته به هنگ مرزی نوسود، کولبران و کاسبکاران کرد را مورد هدف شلیک مستقیم قرار دادند.
چهارشنبه ٥ خردادماه، شماری از کولبران و کاسبکاران کرد در منطقەی مرزی نوسود مورد شلیک مستقیم نیروهای رژیم ایران وابسته به هنگ مرزی نوسود، قرار گرفتند.
نیروهای رژیم پس از این اقدام تمامی اجناس و وسایل همراه کولبران و کاسبکاران کرد را ضبط نمودند.
در نتیجەی این مورد هدف قرار دادن کاسبکاران از سوی نیروهای انتظامی رژیم، بیش از ١٠ راس اسب کاسبکاران نیز تلف شدند.
شهروندان کرد به دلیل عدم داشتن شغل مناسب، با وجود علم بر خطرات جدی و حتی مرگ، به کولبری و کاسبکاری در مرزها روی آوردەاند(2).
نقض مبانی حقوق محیط زیست.
جنگل بلوط مانشت در ایلام طعمهی حریق شد
آتشسوزی روزهای گذشته در جنگلهای مانشت ایلام خسارات جبرانناپذیری را به بار آورد.
روزهای جمعه و شنبهی هفتهی جاری مراتع جنگلی پشت تونل ایلام دچار حریق گردیده و آنچنان که از تصاویر پیداست خسارات مادی فراوانی به محیطزیست کُردستان ایران وارد کرد.
وقوع حادثهی آتشسوزی در کوهپیایههای عودالان، مساحت ٥ هکتار از جنگلهای بلوط منطقه را نابود کرده است وبسایت محلی ایلام فردا مینویسد ماموران حفاظت محیط زیست بعد از گذشت دو ساعت خود را به محل وقوع حادثه رسانده ولی به دلیل عدم در دسترس بودن تجهیزات لازم آتش سوزی گسترش بیشتری پیدا کرد آخرین گزارشات حاکی از مهار این آتشسوزی است یکی از مشکلات حوزهی زیستمحیط در ایران، نبود و کمبود نیروی متخصص و حفاظتی در عرصههای طبیعی و جنگلی میباشد به نحوی که بنابه دادهای رسمی به ازای هر ٣٠ هزار هکتار مرتع جنگلی در کشور تنها یک قُرقبان و جود دارد .
حدود ۸۷ درصد مساحت استان ایلام معادل یک میلیون و ۶۵۰ هزار هکتار را جنگل و مرتع تشکیل می دهد که احمد شوهانی، نمایندهی مجلس اسلامی از ایلام طی گفتوگو با خبرگزاری مهر هُشدار داده بود که ٤٠٠ هکتار از جنگلهای بلوط استان در خطر نابودی هستند طی چند سال اخیر استانداردهای زیستمحیطی در کشور روبه افت شدید بوده و این روند ایران را جزو ١٠ کشور ردیف آخر حفظ و سلامت محیطزیست در جهان کرده است(1)
استمرار آتشسوزی در جنگلهای مریوان
خش قابل توجهی از جنگلها و مراتع اطراف یکی از روستاهای توابع مریوان طعمهی حریق شد.
روز شنبه یکم تیرماه مراتع جنگلی اطراف روستای "لنجآباد" از توابع شهرستان مریوان توسط افراد ناشناسی به آتش کشیده شد همچنین در روز سی و یکم خردادماه جنگلهای روستای "گاران" و همچنین روز سیام خردادماه جنگلهای "ترخان آباد" از توابع همین شهر دچار آتشسوزی شده بودند.
برخی از شاهدان عینی و افراد محلی بر این باورند که اینگونه آتشسوزیها توسط افراد وابسته حکومت اسلامی ایران و به صورت برنامهریزی شده با هدف تخریب و نابودی محیط زیست و طبیعت کُردستان به انجام میرسد از آغاز سال جاری تاکنون ١٩ مورد آتشسوزی در جنگلها و مراتع شهرستان مریوان گزارش شده است.(1)
به آتش کشیدن جنگلهای اطراف رودخانه سیروان از سوی نیروهای رژیم
نیروهای انتظامی رژیم ایران برای کنترل هرچه دقیقتر کردستان و تحت نظر قرار دادن کوچکترین فعالیتها در این مناطق همواره اقدام به آتش زدن جنگلها و مراتع کردستان نمودەاند.
جنگلهای اطراف رودخانه سیروان در مناطق میان پاوه و نوسود به آتش کشیده شدند و هماکنون نیز این به آتش کشیدن ادامه دارد
در طی گزارشاتی مختلف که در سالهای اخیر و از سوی نهادهای مدافع محیط زیست منتشر گردیدە است، همواره بر ساختگی و مصنوعی بودن بیشتر آتشسوزیها در کردستان اشارە شدە است و آمده ات که بیش از ٩٥% آتشسوزی در جنگلهای کردستان ایران عامل انسانی دارند و انسان در آنها تاثیر دارد.
مناطق کردستان ایران علیرغم اینکه از لحاظ میزان بارندگی و میزان رطوبت یکی از مناطق نادر ایران به شمار میآید اما همواره بیشترین آتشسوزیها در جنگلها کردستان ایران به وقوع پیوستەاند..
نیروی انتظامی رژیم ایران از سوی فعالین محیط زیست، عامل اصلی آتشسوزی جنگلهای کردستان اعلام شدە است که برای تحت نظر قرار دادن مناطق کردستان و زیر نظر داشتن رفت و آمدهای ساکنین اقدام به این کار میکنندنیروهای رژیم کسانی را نیز که به صورت خودجوش و داوطلبانه اقدام به خاموش کردن آتشسوزی در جنگلهای کردستان میکنند، ضرب و شتم کرده و آنان را بازداشت و با اتهامات واهی امنیتی و محاربه دادگاهی میکنند.
به آتش کشیدن جنگلهای کردستان از سوی نیروهای رژیم ایران علاوه بر وارد کردن خسارات جبرانناپذیری بر محیط زیست و گونەهای جانوری موجود، باعث تاثیرات بسیار نامناسبی بر وضعیت اشتغال نیز شدە است..
آتشسوزی مصنوعی در جنگلهای کردستان بر آب و هاوی کردستان نیز تاثیرات بسیار منفی داشتە است و باعث شدە است که بیماران تنفسی طی این سالهای اخیر در کردستان و بخصوص مناطق مرزی افزایش یابند(1).
زندانیان سیاسی
بیخبری مطلق از سرنوشت یک شهروند کُرد بازداشتشده
از سرنوشت یک شهروند کُرد در شهرستان ماکو از توابع استان آذربایجانغربی که چهارماه قبل از سوی نهادهای امنیتی حکومت ایران بازداشت شده بود اطلاعی در دست نیست.
یک شهروند کُرد به نام "علی ساکان" فرزند احمد، ساکن منطقهی "بور آلان" از توابع شهرستان ماکو چهار ماه پیش توسط نیروهای اطلاعات حکومت اسلامی ایران بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل گردید.
یکی از افراد نزدیک به خانوادهی "ساکان" ضمن تأیید این خبر گفت: نیروهای اطلاعات از زمان بازداشت علی تاکنون هیچ گونه اطلاعی از سرنوشت و علت بازداشت وی در اختیار ما قرار ندادهاند
از آغاز فروردین ماه سال جاری تاکنون ٥٨ شهروند کُرد به دلایل مختلف توسط نهادهای امنیتی حکومت اسلامی ایران بازداشت شدهاند .
این آمار نسبی است و با تأکید بر گزارشات ثبت شده در مرکز آمار آژانس کُردپا منتشر میشود اما با توجه فضای امنیتی که بر مناطق کُردنشین ایران حاکم است و همچنین عدم وجود رسانهای آزاد جهت رسانهای نمودن خبر بازداشت شهروندان کُرد در مناطق کُردئنشین ایران، احتمال میرود آمار واقعی بیشتر از این تعداد باشد(1).
صدور وثیقههای سنگین دستگاه قضایی برای ٤ زندانی سیاسی در کُردستان.
دستگاه قضایی حکومت اسلامی ایران برای آزادی موقت ٤ زندانی سیاسی کُرد درخواست یک میلیارد تومان وثیقه میکند.
چهار زندانی سیاسی کُرد به نامهای "شورش شکر افشاری، منصور شکر دریانوش، ولی افشاری و سلطان افشاری" که در زندان مرکزی ارومیه محبوس هستند برای آزادی موقت از زندان باید وثیقهی یک میلیارد تومانی پرداخت نمایند .
این شهروندان کُرد در سالهای قبل از سوی دادگاه انقلاب شهرستان مهاباد به اتهام عضویت و همکاری با احزاب کُرد اپوزسیون نظام ایران به ٥ سال حبس محکوم شدهاند
کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی مدعی شده که دادگاه انقلاب شهرستان ارومیه مبلغ وثیقه را با چک سفید و امضای صاحب ملک مطالبه نموده است
گفته میشود این اقدام دستگاه قضایی حکومت اسلامی ایران فشار روانی مضاعفی را بر خانوادهی این ٤ زندانی سیاسی کُرد وارده نموده و مسئولان حکومتی همواره عدم توان در پرداخت وثیقه را عامل حبس زندانیان گوشزد میکنند.
پیشتر نیز در روز بیست و سوم خردادماه، مسعود شمسنژاد، وکیل پایه یک دادگستری بعد از ٣٤ روز حبس در زندان ارومیه با تودیع وثیقهی یک میلیارد تومانی از زندان آزاد شده بود .
کارشناسان امور حقوقی در ایران بر این اعتقادند که میزان وثیقههای سنگین طبق ماده ٥٠٠ قانون مجازات اسلامی از هیچ ضابطهای برخوردار نمیباشد و در معاونت امنیت دادسرای انقلاب به پروندههای آنان رسیدگی میشود(1).
بازداشتها
وضعیت مبهم یک زوج بازداشتی در مریوان.
سرنوشت یک زن و مرد مریوانی که سه ماه قبل بازداشت گردیده بودند در هالهای از ابهام است.
از روز هفدهم اسفندماه سال گذشته دو عضو یک خانواده به نامهای "بیان کاکاخانی" و همسرش "هیوا دارآفرین" که از سوی نیروهای اطلاعاتی شهر مریوان بازداشت شدند تاکنون اطلاعی دقیقی در دسترس نمیباشدهمچنین از محل نگهداری و اتهامات احتمالی وارده به این زوج کُردستانی، گزارشی در دست نیست.
خبرنگار کُردپا در گزارشی اعلام کرد که در همان روز بازداشت بیان و هیوا، هریک از "فاروق رحیم زاده" فرزند عارف اهل روستای "دروهران"، "خلیل شیرزاد" فرزند عثمان اهل روستای "کیکن"، "عبدالله گلشن زاده، فرزند محمد امین، اهل روستای "قُلقُله"، هیمن رحیم زاده"، ساکن "کانی دینار" نیز که از روستاهای تابع شهرستان مریوان هستند توسط مأموران امنیتی ایران بازداشت شده بودند(1).
وضعیت خانواده فعالان سیاسی.
فشار و تهدید خانوادهی فعالان فرهنگی و مدنی در کُردستان همچنان ادامه دارد.
نیروهای اطلاعات حکومت اسلامی ایران یک فعال فرهنگی اهل سردشت و مقیم خارج از کشور را به پخش فیلم اعترافات وی تهدید کردند.
فعال فرهنگی اهل سردشت گفت :"محمد افندی، نیروهای اطلاعات حکومت اسلامی ایران به یکی از افراد نزدیک به خانوادهام گفتند، " در صورتی که فرزندشان با هر کدام از رسانههای خارج از کشور مصاحبه و اظهار نظر نماید فیلم اعترافاتش را پخش خواهند کرد".
محمد افندی" که به لیل فعالیتهای فرهنگیاش توسط نیروهای اطلاعات حکومت اسلامی ایران بازداشت شده بود در هنگام بازداشت نیروهای ادارهی اطلاعات سردشت با تهدید و همچنین هک کردن ایمیلش وی را مجبور به اعتراف و همزمان از این اعترافات فیلم برادری نیز میکننداین فعال کُرد مدتی پیش به علت فعالیت فرهنگی و همچنین فعالیتهایش در زمینهی حافظت از محیط زیست بازداشت و پس از آزاد شدن از زندان در نتیجهی فشار نیروهای اطلاعات حکومت اسلامی ایران مجبور به خروج از کشور میشود.
محمد افندی معروف به "ریبوار آگرین" در شهرستان سردشت از توابع آدربایجان غربی متولد، وی یکی از اعضای انجمن ادبی شهرستان سردشت و سازمان غیردولتی جوانان "تیروژ" و همزمان یکی از فعالان طرفدار محیط زیست این شهر نیز بوده است.
نهادهای امنیتی در ایران بصورت سیستماتیک و با زور و تهدید و زیرشکنجه اقدام به تهیهی فیلم از اعترافات فعالان سیاسی و مدنی کرده تا بدین وسیله حق به جانب بودن خود را نمایش دهد و روحیهی مخالفان را تضعیف نماید(1)
پدر یک روزنامهنگار کُرد در پی تهدیدهای امنیتی در بیمارستان بستری شد
روز دوشنبه مورخه سوم تیرماه، حبیبالله گُلکار پدر یک روزنامهنگار کُرد، پس از تهدیدهای پی در پی از سوی نهادهای امنیتی حکومت اسلامی ایران و به دلیل سکتهی قلبی و جهت عمل جراحی در بیمارستان بستری گردید.
حبیبالله گُلکار پس از خروج فرزندش از ایران، از سوی نهادهای امنیتی - قضایی جهت تحویل فرزند خود به این نهادها تحت فشار قرار گرفته که استمرار این فشارها منجر به سکتهی قلبی وی شده و نهایتا روز گذشته این شهروند کُرد اهل سنندج جهت عمل جراحی در بیمارستان لواسانی تهران بستری شد.
وی پدر شورش گُلکار روزنامهنگار کُرد است که پس از سپری نمودن مدتی زندان، با قید وثیقه نسبت به پروندهای دیگر آزاد شده و به دلیل نبود امنیت جانی و فشار دستگاههای امنیتی مجبور به ترک ایران شد.
در پی خروج این روزنامهنگار کُرد، فشار دستگاه قضایی بر خانوادهی وی مبنی بر استرداد او به دستگاه قضایی افزایش یافته تا حدی که نهایتا حکم مصادره منزل شخصی پدر وی از سوی دستگاه قضایی حکومت اسلامی ایران صادر شد.
این حکم در حالی صادر شده که این منزل تنها سرپناه خانوادهی گُلکار میباشد(1)
منابع:
1) کردپا
2) کردستان میدیا

