گزارش هفتگی از نقض حقوق بشر در کردستان فرصتی برای یادآوری وضعیت نگران کننده حقوق بشر در این محدودە جغرافیایی است، همینطور یادمانی برای قربانیان نقض این حقوق
گزارش این هفته شامل بخشهای ذیل میباشد.
تیراندازی به افراد بیگناه، نقض مبانی حقوق محیط زیست، وضعیت زندانیان سیا سی ودانش آموزان، وضعیت کولبران و کارگران کرد، کمبود خدمات درمانی در مناطق کرد نشین، همچنین گزارشی در مورد احضا رخانواده زندانیان سیاسی از سوی نهادهای امنیتی.
تیراندازی به افراد بیگناه
یک شهروند کُرد در منطقهی سردشت توسط نیروهای انتظامی حکومت ایران کشته شد.
شامگاه روز گذشته یکم دیماه، "دلشاد پیروزی" فرزند علی در منطقهی "قانقا بهردانی" شهرستان سردشت با شلیک مستقیم گلولهی مأموران انتظامی حکومت اسلامی ایران، کشته شد.
وی هنگامی که بوسیلهی خودروی شخصی درحال بازگشت به منزل بوده هدف تیراندازی واقع گردیده است.
این جوان ١٨ ساله از اهالی روستای گرویس از توابع شهرستان سردشت میباشد(1)
زخمی شدن ٢ شهروند کُرد در جادهی مرزی مریوان ــ باشماق
نیروهای انتظامی حکومت اسلامی ایران در مسیر مریوان به باشماق، ٢ شهروند کُرد را با شلیک گلوله زخمی کردند.
مورخهی پنجم دیماه، نیروهای انتظامی ایران در شهرستان مریوان، در نزدیکی بازارچهی مرزی باشماق یک دستگاه مینیبوس را مورد تیراندازی قرار دادند که در نتیجهی آن دو شهروند کُرد به نامهای "مسعود" اهل روستای "کولان" و "رحمان کاریزی" ملقب به "سعه کورده" به شدت زخمی شدند.
همچنین بر اثر شکستن شیشههای مینیبوس، چند تن از سرنشینان نیز دچار جراحات سطحی گردیدند.
همان منبع اعلام کرده که این ٢ شهروند کُرد به علت شدت جراحت وارده به بیمارستان شهر مریوان منتقل شدهاند.
شلیک مستقیم نیروهای نظامی حکومت ایران به شهروندان کُرد در جادههای مواصلاتی کُردستان ایران به ظن حمل کالای قاچاق یکی از دلایل کشته شدن شهروندان است که در بسیاری موارد هم بعد از آن مشخص میشود که این شهروندان هیچ گونه کالای قاچاقی را به همراه نداشتهاند
از آغاز امسال تاکنون ٣٢ شهروند کُرد در جادههای مواصلاتی کُردستان ایران توسط مأموران نظامی-انتظامی حکومت اسلامی ایران کشته و زخمی شدهاند(1)
نقض مبانی حقوق محیط زیست
دریاچهای طبیعی در ایلام، در معرض خطر نابودی است
سوء مدیریت مسئولان حکومتی در استان ایلام، احتمال نابودی یک اثر طبیعیِ بکر را درپی خواهد داشت.
دریاچهی سیاه گاو آبدانان ایلام به دلیل ریزش تخته سنگهای اطراف این دریاچه و بیتوجهی و عدم دیوارکشی و چرای بیرویهی دامدر معرض نابودی است.
این در حالی است که علیرغم قولهای مساعد مسؤلین زیربط مبنی بر حفاظ کشی در اطراف این دریاچه ولی تاکنون هیچ اقدام جدیبرای جلوگیری از نابودی این دریاچه صورت نگرفته است.
دریاچهی "سیاه گاو" قدمتی نزدیک به هزار سال دارد، این دریاچه در ١٥ کیلومتری شهر آبدانان از توابع استان ایلام واقع شده است.
دریاچهی دو قلوی سیاه آبدانان یکی از کمنظیرترین پدیدههای طبیعی ایران است که در صورت سرمایه گذاری روی این اثر میتواند به یکی از جاذبههای گردشگری استان ایلام تبدیل شود(1)
وضعیت زندانیان
اولین مرخصی محمدصدیق کبودوند، پس از پنج سال و نیم زندان
محمد صدیق کبودوند، دبیر سازمان حقوق بشر کردستان به مرخصی آمد.
همسر محمد صدیق کبودند اظهار داشت : مرخصی کبودوند در پی ارائه وثیقه 700 میلیونی صورت گرفته است.
این اولین باری است که محمد صدیق کبودوند از زمان دستگیری بعد از پنج سال و هشت ماه حبس مستمر در زندان اوین برای چهار روز به مرخصی آمده است.
محمد صدیق کبودوند، دبیر سازمان حقوق بشر کردستان در سال 86 بازداشت و در دادگاه انقلاب اسلامی تهران به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق تشکیل و اداره سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان به ده سال حبس و از بابت تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی به شش ماه حبس و جمعاً به ده سال وشش ماه حبس محکوم شدد(2)
بازداشت و انتقال یک شهروند کُرد به زندان قزلحصار
یک شهروند کُرد توسط نیروهای اطلاعاتی حکومت اسلامی ایران در شهر تهران بازداشت شد.
روز چهارشنبە سیام آذرماه امسال، یک شهروند کُرد بە نام " مصطفی حامدی " اهل شهرستان شاهیندژ و مقیم تهران، بە اتهام ارتباط با احزاب کُرد اپوزسیون حکومت ایران توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به زندان انتقال یافت
نیروهای امنیتی به بهانە وجود ماهوارە، منزل وی را مورد تفتیش قرار دادەاند.
مصطفی حامدی"پس از بازداشت توسط نیروهای اطلاعاتی، بە زندان "قزلالحصار" کرج منتقل شدە است.
در یک ماه گذشتە، ٢٤ شهروند کُرد در مناطق کُردنشین بە اتهامات مختلف بازداشت شدەاند(1)
انتقال یونس آقایان به سلول انفرادی و خطر اجرای حکم اعدام
صبح امروز یونس آقایان علیبگلو، زندانی عقیدتی محکوم به مرگ از زندان مهاباد به سلول انفرادی زندان ارومیه منتقل گردید
صبح امروز چهارشنبه ۶ دی ماه یونس آقایان علیبگلو، زندانی عقیدتی و از پیروان آئین یاری (اهل حق) از زندان مهاباد به سلول انفرادی در زندان ارومیه منتقل گردید.
از آن رو که یونس آقایان با حکم اعدام روبرو میباشد و حکم وی به تایید دیوان عالی کشور نیز رسیده است، احتمال اجرای حکم وی نگرانی محافل حقوق بشری را برانگیخته است.
یونس آقایان علیبگلو اهل روستای اوج تپه از توابع شهرستان میاندوآب است که به همراه چهار هم آئین خود در سال ۸۳ توسط نیروهای امنیتی در درگیری موسوم به روستای اوج تپه در سن ۲۲ سالگی بازداشت و سپس در دادگاه به اتهام محاربه محکوم به اعدام شده بود
سه متهم دیگر این پرونده به نامهای سهندعلی محمدی، بخشعلی محمدی و عبادالله قاسمزاده در دادگاه تجدید نظر به ۱۳ سال زندان در تبعید محکوم و یک تن دیگر به نام مهدی قاسمزاده نیز به اعدام محکوم و حکم نامبرده در بهمن ماه سال ۸۷ اجرا شد(4)
معلم کُرد یکی از مدارس تهران به ناچار ایرن را ترک کرد
معلم و فعال کُرد به علت فشار نیروهای امنیتی رژیم ایران، ایران را ترک کرد.
عباس کاکایی اهل شهرستان قروه در استان کردستان، سال ١٣٨٨ به مدت یک سال زندانی و بعد از آزاد شدن به صورت مستمر تحت نظر مراکز امنیتی بوده است.
وی فارغالتحصیل علوم ارتباطات دانشگاه تهران بوده و مدرس یکی از مدارس تهران بوده است. عباس کاکایی یکی از فعالان در عرصهی دانشجویی نیز میباشد.
طی چند ماه گذشته شماری از فعالان سیاسی، فرهنگی، دانشجویی و مدنی کُرد به علت فشار مراکز امنیتی رژیم اسلامی ایران، به ناچار خاک ایران را ترک کردند.
حسن ملاک، دیاکو خیاط، سهراب کریمی، بفرین حجتی، نیشتمان حسینی از جمله افرادی هستند که طی ٢ تا ٣ ماه گذشته ایران را ترک کردهاند(3).
وضعیت دانش آموزان کرد در منا طق کرد نشین
تحت فشار قرار دادن دانشآموزان شهر نودشه از سوی ادارهی آموزش و پرورش
: مسئولین ادارهی آموزش و پرورش شهر نودشه از طریق معلمان، دانشآموزان این شهر را تحت فشار قرار دادهاند.
این اداره از راه معلمان بر تعدادی از دانشآموزان دختر و پسر شهر "نودشه" برای نامنویسی در بسیج دانشآموزی فشار آوردهاند.
به گفتهی چند دانشآموز اهل نودشه، یکی از معلمان به دانشآموزان گفته: اگر در بسیج دانشآموزی نام نویسی نکنند از نمرات پایان سال آنها کم خواهد شد.
این خواستهی مسئولین مدارس نودشه تا کنون از سوی دانشآموزان بی پاسخ باقی مانده است(3
مطالبهی وجه نقد از دانش آموزان مناطق کُردنشین همچنان ادامه دارد
مسؤلان مدرسهی روستای "دزلی" از توابع شهرستان سروآباد برای تأمین حقوق سرایهدار و خرید سوخت مورد نیاز مدرسه، از دانش آموزان وجه نقد مطالبه می کنند.
مسؤلان مدرسهی دخترانهی "پروین اعتصامی" روستای دزلی، دانش آموزان این مدرسه را برای پرداخت مبلغی پول جهت تأمین سوخت مورد نیاز کلاسهای درس تحت فشار قرار دادهاند.
از سوی دیگر مسؤلان مدرسهی ابتدایی "زینب کبری" در روستای دزلی، تأمین حقوق"سرایهدار" این مدرسه را به دانش آموزان واگذار کرده و دانش آموزان مؤظف شدهاند که حقوق ماهیانهی فراش مدرسه را نیز پرداخت نمایند
.این مسئله سبب نگرانی ساکنان این روستا شده و این احتمال وجود دارد که خانوادههای کم درآمد دیگر قادر به فرستادن فرزندان خود به مدرسه و ادامه تحصیل نباشند.
پیشتر هم مسؤلان مدرسهی "خیام" در روستا "دیزج" از توابع مرگور ارومیه، به دستور ادارهی آموزش و پرورش برای تأمین سوخت مورد نیاز کلاسها اقدام به دریافت مبلغی پول از دانش آموزان کرده بودند.
مدتی است که به دلیل تحریمهای بین المللی و نوسانات نرخ ارز و بحران اقتصادی در ایران، مسؤلان مدارس مناطق کُردنشین بنابه تصمیم ادارهی آموزش و پرورش، دانش آموزان را تحت فشار قرار داده که برای تأمین سوخت، تجهیزات و وسایل مدرسه و حتی خرید مواد غذایی باید مبالغی پول پرداخت کنند
همچنین برخی گزارشات حاکی از آن است که روند کنونی اخذ وجه نقد از دانشآموزان باعث ترک تحصیل شماری از دانشآموزان به ویژه از قشر بیبضاعت جامعهی کُردستان ایران شده است(1)
راپورت ، اخراج و ترك تحصيل تهدیدی برای دانش آموزان کُرد مناطق کُردنشین ایران
رژیم اسلامی ایران از طریق فشار به دانشآموزان کُرد در مناطق مختلف کُردنشین ایران، نظیر اخذ وجه نقد و عضویت در بسیج دانشآموزی، تلاش میکنند دانشآموزن را از ادامهی تحصیل بازدارد.
کمبود سوخت در فصول سرد، عدم استاندارد تجهیزات گرمایشی و نبود تغذیه در مدارسهای مناطق کُردنشین ایران و مطالبه پول از دانشآموزان جهت تأمین این نیازها از سوی ادارهی آموزش و پروش، دانشآموزان را تحت فشار قرار داده و این مسائل منجر گردیده تا روز به روز بر تعداد کسانی که ترک تحصیل میکنند افزوده شود.
در شماری از مدارس مناطق کُردنشین ایران مانند اشنویه، شاهین دژ، نودشه، ارومیه، بوکان، مریوان، سروآباد و افشار(ههوشار) از سوی مسئولان آموزش و پرورش رژیم اسلامی ایران مبلغی در حدود ٥٠ تا ١٠٠ هزارتومان، از دانشآموزان مدرسهی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان مطالبه شده و در بعضی موارد و در صورت عدم پرداخت، آنها را تهدید به اخراج و محروم از تحصیل کردهاند.
مسئولان "دبیرستان امام خمینی" شهر اشنویه از هر دانشآموزان مبلغ 50 هزار تومان مطالبه کرده و آنها را تهدید کردهاند در صورت عدم پرداخت این وجه نقد از مدرسه اخراج خواهند شد. این خواسته مسئولین تاکنون از سوی دانشآموزان رد گردیده است.
ادارهی آموزش و پرورش شهر شاهیندژ دانشآموزان را تحت فشار قرار داده و از دانشآموزان مبلغ ١٠٠ هزار تومان مطالبه کردهاند، که شماری از دانشآموزان به علت فقر و کم درآمد بودن خانوادههایشان به ناچار ترک تحصیل کردهاند.
در دیزیج مرگور از توابع شهرستان ارومیه، مسئولان مدرسهی "خیام" دانشآموزان را تحت فشار قرار داده و جهت تأمین هزینهی سوخت مدرسه به دانشآموزان متوسل شدهاند.
ادارهی آموزش و پرورش با انتشار بخشنامهای جدید در همهی مدارس شهر بوکان، مبلغ ١٠٠ هزار تومان ازدانشآموزان مطالبه کرده و به علت عدم پرداخت این پول، شماری از دانشآموزان روستای داشبند و محلهی امیرآباد از مدرسه اخراج شدهاند.
ضمن کمبود مدرسه و عدم ایمنی بناهای مدارس، دانشآموزان شهر مریوان نیز مانند دیگر مناطق کُردنشین ایران از این فشارها بینصیب نمانده و با چندین روش دانشآموزان را تحت فشار قرار داده و در جهت پرداخت پول آب، گاز، تلفن و برق مدرسه هر دانشآموز باید 50 هزار تومان به مسئولان مدرسه پرداخت کند.
در روستای دزلی از توابع شهر سروآباد، بودجهی فراش و سوخت مدرسه به اجبار از دانش آموزان مدرسهی "پروین اعتصامی و زینب کبری " دریافت شده است.
دانشآموزان مدارس افشار(ههوشار) در اثر فشار مسئولان اداره آموزش و پرورش مبلغ ١٠٠ هزار تومان را پرداخت کرده و در این شهر شماری از دانشآموزان به علت فقر و بیبضاعتی از ادامهی تحصیل باز ماندند.
مطالبهی پول از دانشآموزان از سوی مسئولان آموزش و پرورش رژیم در حالی صورت میگیرد که ضمن فقر و بیبضاعتی، نبود فرصتهای شغلی مناسب برای شهروندان کُرد در مناطق کُردنشین ایران و مناطق مرزی، خانوادهها به اجبار به کار خطرناک کولبری روی آورده و اکثر اوقات فرزندان این خانوادهها به علت کشتهشدن پدرانشان در مرزها از سوی نیروهای رژیم ایران بیسرپرست میشوند.
مطالبهی پول از دانشآموزان فقیر و بیبضاعت مناطق کُردنشین ایران، از سوی مسئولان آموزش و پرورش رژیم اسلامی ایران در حالی صورت میگیرد که این دانشآموزان از کمبود امکانات رنج میبرند و ترک تحصیل هر دانشآموز کُرد سرنوشتشان را به آیندهی نامعلوم سوق میدهد و هیچ کدام از مراکز آموزش و پرورش رژیم خودشان را مسئول و پاسخگو نمیدانند.
علاوه بر اینها بیشتر مدارس مناطق کُردنشین ایران در بیامکاناتی کامل قرار دارند و در برخی شرایط استاندارد نبودن تجهیزات و وسایل به کار برده شده در این بناها، حوادث دلخراشی را برای دانش آموزان کُرد به دنبال داشته که نظیر آن حادثهی مدرسهی دخترانهی شینآباد پیرانشهر بود که در آن ٣٧ دانشآموز کُرد قربانی و طعمهی حریق شدند و یکی از آنها نیز به دلیل سوختگی شدید جان خود را از دست داد.
فشار ادارهی آموزش و پرورش بر دانشآموزان در کُردستان ایران تنها به دریافت پول محدود نشده بلکه در اکثر موارد این دانشآموزان را برای ثبتنام در بسیج دانش آموزی تحت فشار قرار داده و حتی آنها را تهدید به اخراج از مدرسه میکنند.
فشار رژیم ایران بر دانشآموزان کُرد، ترک و افت تحصیلی این دانشآموزان را به دنبال داشته است.
در همین ارتباط تازهترین آمارهای منتشر شده در استانهای کُردنشین حاکی از این واقعیت است.
بنابه آمارهایی که از سوی مسؤلان آموزش و پرورش استان کُردستان و کرمانشاه منتشر شده، در این دو استان نزدیک به ٤٠٠ هزار شهروند در بی سوادی مطلق هستند که توانایی خواندن و نوشتن را هم ندارند(3)
وضعیت کولبران وکارگران کرد
در منطقهی مریوان کولبران و کاسبکاران مرزی دست به اعتصاب زدند
شمار چشمگیری از کولبران و کاسبکاران روستاهایی از توابع شهر مریوان، به علت فشار مسئولان منطقهی مرزی "پیران" دست به حرکت اعتراضی زدند
این کولبران و کاسبکاران اهل روستاهای "نی، دره تفی، سردوش، درگاه شیخان، سر نژمار" بودند و به وضعیت مرزی و جلوگیری از کارکردن آنها از سوی مسئولان مرزی اعتراض کردند.
مسئولان بازارچهی پیران به کولبران و کاسبکاران مرزی بیحرمتی و توهین کردهاند.
شهروندان کُرد مناطق مرزی به علت عدم فرصت کار و شغل مناسب به کولبری روی آورده و اغلب اوقات این کار به قیمت جان آنها تمام میشود.
نیروهای نظامی رژیم ایران به صورت مستمر کولبران و کاسبکاران مرزی را هدف گلولهی خود قرار داده و آنها را به قتل میرسانند(3)
9 کارگر از شهرداری سنندج اخراج شدند
کمبود نقدینگی موجب اخراج 9 کارگر کُرد از شهرداری سنندج شد.
مقامات شهرداری منطقهی 2 سنندج در روز دوم دیماه اقدام به اخراج 9 کارگر آسفالت کردند.
هویت این شهروندان بنابه وبسایت "اتحادیهی آزاد کارگران ایران"؛ محمود شاهمرادی، یحیی نصیری، مسعود زندینوا، مظفر همکاری، حجتاله روشنی، امیر محمدی، صابر رحیمی، هادی میرحسینی و جمشید حبیبی میباشند.
گزارش همچنین میافزاید که کارگران آسفالت شهرداری منطقهی 2 سنندج دارای سوابق کاری 5 الی 15 سال هستند.
کمبود نقدینگی، در حالی علت اصلی اخراج این کارگران اعلام شده که حجم نقدینگی طی دولت نهم تاکنون 7 برابر گردیده و به رقم 400 هزار میلیارد تومان رسیده است.
شهرها و روستاهای کُردستان ایران به سبب عدم سرمایهگذاری دولتی، نبود زیرساختهای اقتصادی و نیز فشار مضاعف تحریمهای بینالمللی، بیشترین تأثیر را از اقتصاد بیمار و بحرانی ایران سهیم میشوند و روزانه شاهد اخراج کارگران از واحدهای تولیدی کوچک و متوسط هستیم(1).
شرکت صنایع سبز کُردستان تعطیل شد
یک شرکت تولیدی-خدماتی در سنندج به دلیل گرانی و کمبود مواد خام اولیه بیشتر کارگران شاغل را از کار اخراج کرد.
روز گذشته "شرکت صنعت سبز غرب"، تولید کنندهی شیرهای آبیاری بارانی به سبب هر آنچه گرانی اجناس و نبود خریدار عنوان گردیده به تعطیلی کشیده شد.
این شرکت بازرگانی همچنین ٤٥ کارگر شاغل با سوابق کاری ١٠ تا ١٢ ساله را اخراج نموده و تنها ٥ تن از کارگران جهت نگهبانی و محافظت از مجتمع مزبور در فهرست شاغلین قرار دارند.
کارگاه تولیدی-خدماتی صنعت سبز غرب از اوایل سال ٧٩ تأسیس و تولید کنندهی تجهیزات آبیاری تحت فشار"بارانی" است.
هویت دو تن از کارگران اخراجی را "خسرو" و "محمد" عنوان شد
چند روز قبل نیز شهرداری منطقه ٢ سنندج ٩ کارگر آسفالت را اخراج کرده بود.
به سبب تحریمهای بینالمللی، افزایش نرخ ارز و اجرای طرح حذف یارانهها در ایران، بسیاری از واحدهای تولیدی با از دست دادن خریدار و مشتری مواجه شده و در این میان واحدهای تولیدی کوچک و متوسط بیشترین آسیب را متحمل شدهاند(1).
کمبود خدمات درمانی در مناطق کرد نشین
کمبود ١٣٦ تخت بیمارستانی در شهر مهاباد
بیمارستان مهاباد به عنوان بلوک بیماران شهرهای جنوبی استان آذربایجانغربی با کمبود بیش از یکصد تخت در بخشهای مختلف مواجه است.
برآورد کارشناسان بهداشت و درمان شهرستان مهاباد حاکی از آن است که بیمارستان امام خمینی این شهر در بخشهای سیسییو، آیسییو، جراحی اعصاب، ارتوپدی و سوختگی با کمبودهای اساسی روبرو میباشد.
برپایهی برنامهی پنجم توسعه تا پایان سال ٩٤ باید ١٣٦ تخت به تعداد تختخواب بیمارستان مهاباد افزوده شود.
علیرغم بازدید وزیر بهداشت و درمان در خردادماه سال ٩٠ از مهاباد و دستور ارتقای سطح بیمارستان از ٢٢٠ تختخواب به ٣٣٠ تختخواب اما تاکنون اقدامی در این باره صورت نگرفته است.
همچنین با وجود ٥٤ پزشک متخصص و عمومی در بیمارستان مهاباد اما به گفتهی مسئول تجهیزات پزشکی، نبود اتاق آندوسکوپی، اسپیرومتری، آزمایشگاه و مرکز تصویربرداری امآرای از نیازهای اصلی بیمارستان بوده و حتی شهرستان مهاباد با جمعیتی بالغ بر ٢٢٠ هزار نفر فاقد مرکز آموزش رشتهی پرستاری است.
50درصد. مراجعهکنندگان به بیمارستان امام خمینی مهاباد از فرسودگی تجهیزات پزشکی و امکانات درمانی ناراضی هستنددر حادثهی آتشسوزی مدرسهی شینآباد پیرانشهر، به سبب نبود فضای بهداشتی و درمانی مناسب در شهرهای پیرانشهر، مهاباد، نقده و حتی ارومیه بسیاری از دانشآموزان حادثهدیده به مراکز درمانی شهر تبریز منتقل شدند(1).
احضار خانواده زندانیان سیاسی از سوی نهادهای امنیتی
خانوادهی تعدادی از فعالان سیاسی خارج از ایران، در شهر مریوان به ادارهی اطلاعات احضار شدهاند.
مورخهی پنجم دی ماه ١٣٩١، نیروهای اطلاعاتی رژیم ایران، خانوادهی شماری از اعضای وابسته به احزاب سیاسی کُرد مخالف رژیم ایران و فعالان سیاسی را به این اداره احضار کردهاند.
پس از احضار، این خانوادهها را با ماشین به حسینیهی مریوان منتقل کرده و ضمن تهدید به مرگ و بازداشت، از آنها خواسته شده فرزندانشان را برگردانند.
در همین رابطه در شهر روانسر نیز خانوادهی فعالان سیاسی و مدنی به ادارهی اطلاعات این شهر احضار شده و ضمن بیحرمتی کردن، از آنها خواسته شده که به فرزندانشان بگویند از فعالیت سیاسی دست برداشته و به داخل کشور باز گردند(3).
منابع
1)کردپا
2)موکریان
3)کردستان میدیا
4)هرانا

