گزارش هفتگی از نقض حقوق بشر در کردستان فرصتی برای یادآوری وضعیت نگران کننده حقوق بشر در این محدودە جغرافیایی است، همینطور یادمانی برای قربانیان نقض این حقوق. گزارش زیر شرحی است ازبازداشتها، وضعیت کارگران، و کولباران، وضعیت زندانیان سیاسی نقض مبانی حقوق محیط زیست
ـ وضعیت کاگران وکولباران
در نتیجه‌ی تیراندازی مستقیم هنگ مرزی شهرستان اشنویه، یک کولبر کُرد جان سپرد
شب گذشته نیروهای هنگ مرزی با شلیک مستقیم به یک کولبر کُرد به نام "اسماعیل کارگر" فرزند رحمان موجب مرگ وی شدند.
گزارش ارسالی حاکی از آن است که جسد این کولبر 43 ساله بعد از اصابت گلوله، توسط نیروهای نظامی به شهر ارومیه منتقل و نیمه‌شب گذشته از طریق جاده‌ی نقده به بخش نالوس اشنویه انتقال و روز چهارشنبه خاکسپاری شد.
همچنین بنابه اظهارنظر کولبران کُرد مرز شهرستان پیرانشهر، صبح روز دوازدهم شهریورماه نیروهای نظامی حکومت اسلامی ایران کولبران را هدف گلوله قرار داده که در اثر این تیراندازی یک شهروند کُرد به نام "حسن سکرد" 38 ساله ملقب به حسن چاوشین جان خود را از دست داد.
وی فرزند قاسم و اهل روستای "نلیوان" شهرستان اشنویه می‌باشد.
طی دو هفته‌ی اخیر دو کولبر کُرد بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی و انتظامی حکومت اسلامی ایران جان خود را از دست داده‌اند(1)د.
روز گذشته یک کولبر کُرد در مناطق مرزی شهرستان سردشت بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی جان خود را از دست داد.
بیستم شهریورماه مأموران نظامی حکومت اسلامی ایران در نزدیکی روستای "قلعه‌رش" از توابع بخش مرکزی شهرستان سردشت یک کولبر ساکن این روستا به نام "ملا حاتمی" 25 ساله فرزند احمد را هدف تیراندازی قرار داده و در نتیجه این شهروند کُرد جان سپرد.
وی متأهل و دارای یک فرزند می‌باشد.
این کولبر کُرد در منطقه‌ی مرزی روستای قلعه‌رش مشغول امرار معاش بوده است.
با استناد به مرکز آمار آژانس خبررسانی کُردپا، طی بیست روز اخیر شش شهروند کُرد در مناطق مرزی کُردستان هدف شلیک مستقیم نیروهای نظامی-انتظامی حکومت اسلامی ایران قرار گرفته که سه تن از آنان جان خود را از دست داده و سه تن دیگر زخمی شده‌اند(1)د.
یک شهروند اهل سردشت در آذربایجان غربی بر اثر تیراندازی یکی از مأمورین نیروی انتظامی کشته شد.
یک شهروند اهل روستای "قلعه‌رش" از توابع سردشت به نام "ملا پاشا" یکشنبه شب، نوزدهم شهریور ماه، به گمان حمل کالای قاچاق در نزدیکی این روستا هدف تیراندازی یکی از مأمورین پاسگاه انتظامی این منطقه قرار گرفت و جان سپرد.
بر اساس همین گزارش، جنازه این جوان 22 ساله، امروز به خانواده وی تحویل داده شد.
گفتنی است که طی ماه‌های اخیر تعداد زیادی از شهروندان مناطق مرزی به ظن داشتن کالای قاچاق مورد تیراندازی مأمورین قرار گرفته‌اند که در بیشتر موارد منجر به مرگ این شهروندان شده است)(2.
ـ اعتصاب کارگران
از روز گذشته تعدادی از کارگران یک واحد تولیدی شهری در سنندج بهمراه خانواده‌هایشان دست به اعتصاب اعتراضی زدند.
یک کارگاه تهیه‌ی شیرینی واقع در خیابان فردوسی شهر سنندج به دلیل هر آنچه "استفاده از رنگ‌های خوراکی غیرمجاز" عنوان شده، توسط ادارهی بهداشت پلمپ شده و اکنون کارگران شاغل در آن، اعتصاب کرده‌اند.
کمیته‌ی هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگریف تعداد اعتصاب‌کنندگان را حدود 50 نفر اعلام کرده که در میان آنان 15 کارگر زن هم دیده می‌شوند.
همین منبع مدعی شده که رنگ‌های خوراکی بکار رفته، همگی تأئیدیه‌ی مراکز بهداشتی را دارند و اقدام بر بستن کارگاه را نوعی "بهانه‌ی واهی" توصیف میکند.
کارگران اعتصاب‌کننده هشدار داده‌اند که اگر تا 48 ساعت دیگر کارگاه آنان فَک پلمپ" نشود، اعتصاب خود را به مقابل یک نهاد حکومتی می‌کشاند1.
ـ وضعیت زندانیان سیاسى
دو زندانی سیاسی کُرد با نام‌های "محمد نظری" و "حیدر رشیدی" همچنان به اعتصاب خود ادامه میدهند.
به گزارش کمیته گزرشگران حقوق بشر،اعتصاب دو زندانی سیاسی کُرد در زندان رجایی شهر کرج و قروه ادامه دارد.
حیدر رشیدیی زندانی سیاسی کُرد در سلول انفرادی زندان شهر قروه در وضعیت جسمی نامناسبی قرار گرفته است و یکی از اعضای خانواده او این خبر را تأئید و همچنین افزوده که تاکنون موفق به ملاقات وی نشده‌اند.
یکی از هم‌بندهای "حیدر رشیدی" وضعیت جسمی او را نامناسب توصف کرده و گفته است کە نامبرده به اعتصاب خود ادامه میدهد.
"حیدر رشیدی" سال گذشته نیز به مدت ٢٠ روز اعتصاب کرده‌بود که بعد از وعده رسیدگی به درخواستش، به اعتصابش پایان داد که این وعده‌ها تاکنون محقق نشده‌اند.
در زندان مرکزی قروه بیشتر از سایر زندان‌ها، زندانی سیاسی حبس میشود.
از سوی دیگر نیز "محمد نظری" زندانی سیاسی رجایی شهر کرج امروز پنجمین روز اعتصابش را سپری میکند.
نظری به دلیل نامشخص بودن وضعیت پرونده بعداز ٢٠سال حبس دست به اعتصاب زده‌است.
این زندانی سیاسی کُرد به اتهام همکاری با حزب دمکرات کردستان ایران در سال ١٣٧٣ بازداشت و به
حبس ابد محکوم شده‌است(2.
محمد نظری زندانی سیاسی زندان رجایی شهر کرج که پس از قریب ۲۰ سال زندان در اعتراض به عدم آزادی خود دست به اعتصاب غذا زده و لبهای خود را دوخته است برای سومین بار بر اثر ضعف ناشی از اعتصاب غذا به بهداری زندان منتقل شد.
محمد نظری زندانی سیاسی کرد بعد از ظهر پنج‌شنبه ۱۶ شهریور ماه برای سومین بار به بهداری زندان رجایی شهر کرج منقل شد.
زمانی که پزشکان بهداری زندان رجایی شهر کرج فشار خون محمد نظری را اندازه گرفتند فشار وی بر روی هشت و نیم قرار داشت.
همچنین ساعت ۱۱ صبح پنج‌شنبه محمد نظری از سوی دفتر مدیریت زندان احضار شد و معاون دادستان "خدابخشی" با وی ملاقات کرد.
خدابخشی در طی سخنانی ابراز داشت که به "هیچ عنوان کمکی به محمد نظری نمی‌تواند بکند و وی باید هرچه سریع‌تر نخ دهانش را باز نماید."
در ادامه معاون دادستان روز پنج‌شنبه در سالن ملاقات با برخی زندانیان سیاسی و خانواده ایشان ملاقات کرد و وعده داد در صورت در خواست به زندانیان مرخصی اعطاء خواهد شد.
گفتنی است، محمد نظری به اتهام ارتباط با حزب دمکرات قریب ۲۰ سال است که در زندان بسر می‌برد و در اعتراض به عدم آزادی خود دست به اعتصاب غذا زده و لبهای خود را دوخته است. وی اکنون در دهمین روز اعتصاب غذا بسر می‌برد(3)د.
ـ بازداشتها
چند شهروند اهل سقز واقع در استان کردستان توسط نیروهای امنیتی در این شهر بازداشت شدند.
اسامی این چهار شهروند که حدود دو هفته پیش بازداشت و روانه زندان شده اند جمال شیخی، حامد شیخی، مهران ملا ویسی و سلیمان محمودیان اعلام شده است.
بر اساس همین گزارش، جمال و حامد شیخی، مهران ملاویسه در مریوان بازداشت و به زندان مرکزی سقز منتقل شده و سلیمان محمودیان(کتاب فروش) نیز در شهر سقز دستگیر شده است.
تاکنون هیچ علت یا عللی برای بازداشت این شهروندان از سوی مراجع قضائی شهر سقز اعلام نشده، ولی شنیده ها حاکی از آن است که اتهام این افراد امنیتی می باشد(4)د.
یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای اقلیم کُردستان عراق توسط مأموران امنیتی حکومت اسلامی ایران در شهرستان مریوان بازداشت شد.
هفدهم شهریورماه نیروهای اطلاعاتی مریوان یکی از گزارشگران شبکه‌ی تلویزیونی "کوردستان تی‌وی" در ایران به نام "کیان جهانی" را حین تهیه‌ی گزارش تصویری بازداشت کردند.
گزارش ارسالی حاکی از آن است که این خبرنگار در حال تصویربرداری از یک حادثه‌ی تصادف در حدفاصله جاده‌ی مریوان به مرز باشماق بوده است.
کیان جهانی ٤٠ ساله و گزارشگر شبکه‌ی ماهواره‌ای کوردستان تی‌وی از اهالی روستای مَیو" از توابع شهرستان سروآباد در استان کُردستان می‌باشد.
تاکنون از علل بازداشت این خبرنگار کُرد گزارش دقیقی در دست نیست.
شبکه‌ی تلویزیونی کوردستان تی‌وی که برنامه‌های خود را از اربیل کُردستان عراق پخش میکند یک ارگان رسمی وابسته به حزب دمکرات کوردستان-عراق می‌باشد که در ایران و شهر مریوان رسما دفتر نمایندگی تأسیس کرده است(1.
دو فعال دانشجویی کُرد با تحمل بیش از دو ماه حبس از زندان مرکزی شهرستان مریوان آزاد شدند.
روز هفدهم تیرماه امسال مأموران اطلاعاتی حکومت اسلامی ایران با مراجعه به کافی‌نت "روژ" در شهر مریوان، دو تن از فعالین دانشجویی کُرد به نام‌های "علی تاسه" و "عبید زارعی" را بازداشت کردند.
اکنون با سپری کردن بیش از دو ماه حبس، این دو شهروند کُرد از زندان مرکزی مریوان آزاد شدند.
گزارش ارسالی حاکی از آن است که روز شنبه‌ی گذشته، علی تاسه از زندان آزاد و روز بعد نیز عبید زارعی با تودیع وثیقه‌ی 20 میلیون تومانی از زندان مریوان آزاد شدند.
اتهام وارده به فعالان دانشجویی در مریوان، "اقدام علیه امنیت ملی" اعلام شده و تا روشن شدن وضعیت پرونده‌ی قضایی از زندان آزاد و جلسه‌ی دادگاه به تعویق افتاده است.
پیش‌تر و در حین مراجعه‌ی نیروهای امنیتی به کافی‌نت روژ و منزل شخصی آنان در مریوان، مأمورین امنیتی کیس سه دستگاه کامپیوتر، 2 دستگاه لپ‌تاپ و برخی وسایل شخصی دیگر را با خود بردند.
عبید زارعی، فارغ التحصیل ادبیات دانشگاه کُردستان و از فعالین سابق دانشجویی کُرد و علی تاسه، فارغ التحصیل رشته‌ی روانشناسی دانشگاه پیام نور مریوان می‌باشند)(1.
یک فعال سرشناس مذهبی در کُردستان با تحمل بیش از 40 روز حبس در بازداشتگاه اطلاعات شهر سنندج، با تودیع وثیقه از زندان آزاد گردید.
روز چهاردهم شهریورماه "عبدالله عباسی" یکی از مسئولین دفتر حسن امینی، مفتی و رییس شورای مکتب قرآن کردستان با تودیع وثیقه‌ی 50 میلیون تومانی موقتا از بازداشتگاه ادارهی اطلاعات سنندج آزاد شد.
این فعال مذهبی ششم مردادماه امسال در پلیس راه سنندج-کرمانشاه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به ستاد خبری ادارهی کل اطلاعات استان کُردستان منتقل گردید.
" رئیس شورای مکتب قرآن کُردستان به آژانس کُردپا گفته بود که علی‌رغم اخذ تعهدنامه از آقای عباسی اما نهادهای امنیتی مانع از دیدار وی با خانواده‌اش می‌شوند.
همچنین روز دوازدهم شهریور نیز یکی دیگر از فعالان مذهبی کُردستان و از اعضای مکتب قرآن به نام "هاشم حسین‌پناهی" از سوی نهادهای امنیتی بازداشت و تاکنون از سرنوشت وی اطلاع دقیقی در دسترس نیست)(1.
ـ نقض مبانی حقوق محیط زیست
روند بحران خشکسالی دریاچه‌ی ارومیه باعث گردیده که خطر انقراض "گوزن زرد" از سوی مقامات حکومت اسلامی ایران اعلام شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان آذربایجان‌غربی با اشاره به ادامه‌ی بحران زیست محیطی و خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه، گفت: خشکسالی در دریاچه‌ی ارومیه و پدیدار شدن زمین‌های خشکی و همچنین اتصال جزایر پارک ملی دریاچه‌ی ارومیه به سواحل آن در غرب و جنوب دریاچه، تعداد زیادی از گوزن‌های زرد ایرانی جزیره‌ی "اشک" به سواحل مزبور راه یافته‌اند.
حسن عباس‌نژاد طی گفت‌وگو با خبرگزاری "مهر" اذعان داشت که گوزن زرد در حال انقراض است و شکارچیان غیرمجاز منطقه درصدد تهدید این گونه‌ی درحال انقراض هستند.
وی همچنین از همکاری مردم و دوستداران محیط‌زیست جهت زنده گیری، مداوا، آبرسانی و پخش علوفه بصورت دستی و پذیرای گوزن‌ها در مزارع کشاورزی از این موجود با ارزش تقدیر کرد.
دریاچه‌ی 570 هزار هکتاری ارومیه که دارای 102 جزیره‌ی کوچک و بزرگ است طی سال‌های اخیر به علت ساخت سد و انحراف حوزه‌ی آبریز و نیز سوء مدیریت نهادهای دولتی با مشکل جدی مواجه می‌باشد به نحوی که در چند سال اخیر ارتفاع سطح تراز آب بیش از 6 متر کاهش یافته است.
تاکنون بیش از 20 رأس از این حیوانات به سبب کمبود آب، ساختار آهکی دریاچه و کمبود علوفه از جزیره‌ی اشک خارج شده‌اند.
سازمان حفاظت محیط زیست ایران در سال 85 تعداد گوزن زرد ایرانی در جزیره‌ی اشک را 291 رأس اعلام نمود.
گوزن زرد ایرانی با رنگی طلایی و خال‌های سفید یکی از زیباترین گوزن‌های جهان به‌شمار می‌رود که برای نخستین بار در نواحی استان کرمانشاه گزارش شد(1)
در روزهای اخیر بیش از 130 حالت آتش‌سوزی در مراتع جنگلی چندین روستای شهرستان مریوان و سروآباد در استان کُردستان روی داده است.
شعله‌های آتش از روز شنبه‌ی گذشته تاکنون بسیاری از جنگل‌های طبیعی اطراف روستاهای تابعه‌ی مریوان و سروآباد را سوزانده و خسارات جبران ناپذیری به محیط‌زیست کُردستان وارد نموده است.
مناطقی که مراتع جنگلی آنان طعمه‌ی حریق گردیده شامل روستاهای بَیله، گاگل، دَرزیان، گورگه‌یی و دزلی از توابع شهرستان مریوان و سروآباد می‌باشند.
همین منبع در ادامه مدعی شده که عامل اصلی 130 حالت آتش‌سوزی مناطق غربی استان کُردستان افراد وابسته به حکومت و مأموران ویژه بوده‌اند.
در ماه‌های اخیر موارد حریق جنگل‌ها و مراتع طبیعی کُردستان با آغاز فصل گرما روبه افزایش گداشته است و در آخرین آمار انجمن سبز چیا در مریوان تعداد حالات آتش‌سوزی در تابستان امسال 124 مورد
بوده است)1.
منابع:
( سایت خبری کردپا)(1
( کردستان میدیا )(2
(هرانا )(3
(موکریان (4
