خوڵقاندنی ئاسۆی هاوبەش هێز دەداتە چالاکی گشتی رێکخراوە

majid_-_web_-_taybet_1 پێشکەش بە

25مین ساڵڤەگەری تیرۆری دکتۆر قاسملوو هاورێیانی

(وتاری 18)

یەکێک لەو کارانەی کە قاسملوو لە حیزبی دێموکرات دا داهێنانی کرد، دیاری کردنی پلەی کادرێتی بوو. پلەی کادر بە پێی ئاستی ئەزموون، زانیاری‌و بەرپرسایەتی ئەو لە ناو حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێراندا دیاری دەکرێت. ئەمەش بەرهەمی کولتووری رێکخراوی خۆفێرکارە کە هاندەری ئەندامانی خۆیەتی بۆ بەرزکردنەوەی ئاستی ئامانجی تاکەکەسی‌و رێکخراوەیی. بە پێی ماددەی چوارەمی پێرەوی ناوخۆی حدکا یەکێک لە ئەرکەکانی ئەندام "بەرزکردنەوەی ئاستی زانیاری‌و سیاسی‌و پێگەی کۆمەڵایەتی"یە.

لە بەشەکانی پێشوودا کە باس لە رێکخراوی خۆفێرکار کرا باس لە پێویستی ئەندامی داهێنەر، شارەزا‌و گرووپە خۆفێرکارەکان وەک پێویستی گرنگی رێکخراو کرا. داخوا ئەو مرۆڤە داهێنەر‌و گرووپە شارەزاکان چۆن دەتوانن لە چوارچێوەی رێکخراوێکی خۆفێرکار کار بکەن؟ داخوا ناشێ رێگایەک بدۆزرێتەوە بۆ ئەوەی مرۆڤ‌و رێکخراو ببن بە یەک‌و لە قاڵبی رێکخراوی فێرکاریدا کۆ ببنەوە. پێرەوی ناوخۆیی حدکا لە ئەرکی ئەندام بە "پاراستن‌و گەشەپێدانی یەکیەتی سیاسی‌و تەشکیلاتی حیزب" دەزانێت. رێکخراوی خۆفێرکار ناتوانێت پێک بێت، گەر بێت‌و ئامانجی مرۆڤە داهێنەر‌و زانیاری خوڵقێنەر لە گەڵ ئامانجەکانی رێکخراوەکە وێک نەکەون. لەو وێککەوتنە‌و هاوئامانجیەدا گەشەکردن‌و فێربوون پێک دێت. رێکخراوی خۆفێرکار بە هەوڵەکانی رێبەرایەتی گەشە دەکات. بەڵام بەبێ هاوکاری‌و هاوڕێتی ئەندامانی لێهاتوو هیچ رێبەرێک توانای ئەوە نابێت بەتەنیا رێکخراوەکە گەشە پێبدات‌و بەرەوپێش بەرێت. بە واتایەکی دیکە رێکخراوی خۆفێرکار دەبێ ئاسۆی هاوبەش‌و تێگەیشتنی هاوبەش لە ناو ئەندامانی خۆیدا گەشە پێبدات بۆ ئەوەی بتوانێت ببێت بە رێکخراوێکی خۆفێرکار. هاوئاسۆیی‌و تێگەیشتنی هاوبەش هێز بە رێکخراو دەبەخشێت‌و ئامانجەکانی ئەندام، ئۆرگان‌و تەوایەتی حیزب یەکگرتوو دەکات‌و ئەندام ئەوکات دەتوانێت لە پێناو یەکیەتی سیاسی‌و تەشكیلاتی حیزبەکەی چالاک بێت.

هاودڵی‌و ئاسۆی هاوبەش لە ناو رێکخراودا بە بێ لەبەرچاوگرتنی مافی یەکسانی هەموو ئەندامان‌و رەچاوکردنی "یەک دیسیپلین" کە لە پێرەوی ناوخۆدا هاتووە کارێکی ئەستەمە. بەندێک کە بەدرێژایی مێژووی کێشەکانی ناوخۆیی حیزب بە ئەستەم جێبەجێ کراوە‌و تەنیا دژی کەمایەتیەکان‌و جیابیرانی ناوحیزب دا بووە. لە کاتی رەچاوکردنی یەکسانی هەڵسوکەوت نێوان ئەندامانی حیزبیدا، ئەو هاودڵیە دەبێتە هۆی بەهێزبوونی دیسیپلینی حیزبی‌و چالاکی هاوبەش‌و یەکگرتوو لە پێناو ئامانجەکانیدا. لە کاتێکی وادایە کە ئەندامان دەتوانن هەموویان تەنیا بیر لە یەک ئامانج بکەنەوە‌و دیمەنێکی هاوبەشیان هەبێت لە حیزب‌و ئەو ئەرکانەی کە حیزب پێیان دەسپێرێت.

majid_-_wtar_18.-_2

هاودڵی یان ئەوەی لە ئەدەبیاتی حیزبی دێموکراتدا بە یەکریزی ناودەبردریت پێویستی کاری ریکخراوەی خۆفێرکارە. چونکە ئەو یەکریزیە دەبێتە هاندەر‌و بەرەوپێش چوونی رەوتی فێربوون‌و وەدیهاتنی ئامانجەکانی حیزبیش. لە ماوەی بیست ساڵی رابردوودا ـ رەنگە بەهۆی ژینگەیەک کە بەسەر رێبەرایەتی حیزبی دێموکرات سەپێنراوە ـ چاندێکی نەریتی شوێنی چاندی رێکخراوی خۆفێرکار لە ناو حیزبدا گرتووە. لەوەها ژینگەیەکی نەریتی رێخراوەدا فێربوون لە سەر بنەمای دژکردوەیە. ئەندامان پێویستیەک نابینن بۆ هاودڵی لە فێربووندا. ئەندامان ئەوەی کە جیناح‌و لایەنەکان پێیان دەڵێن فێردەبن. بەڵام بەهۆی نەبوونی یەکریزی فێربوونی گشتی رێکخراو مسۆگەر نابێت‌و سەرەرای بوونی بڕوا‌و توانایی‌و شارەزایی زۆری ئەندامان هەنگاوەکانیان کە بەشێوەی لێکدابڕاو‌و دوور لە یەکە ناتوانێت پێویستیەکانی فێربوونی گشتی‌و پەرەپێدانی کارو چالاکیەکانیان لە پێناو وەدیهێنانی ئامانجەکانی حیزب بەراورد بکات.

هاودڵی، یەکریزی‌و هاوئاسۆیی ناتیوانێت تەنیا بۆچوونێکی تایبەت بە یەک کەس‌و گرووپێکی تایبەت بێت، بەلکوو دەبێ ببێتە بۆچوونێکی گشتی‌و هەموو ئەندامان‌و لایەنگرانی حیزب لەدەوری خۆی کۆ بکاتەوە. ئەرکێکی بەکۆمەڵ‌و گشتیە کە هەموو ئەندامان بڕوایان پێیە‌و بۆچوون‌و سیاسەتە گشتیەکانی حیزب بە بۆچوون‌و ئامانجەکانی خۆیان دەبینن. یەکریزی‌و یەک ئاسۆیی لەوانەیە رووبە ناوخۆ یان روو بە دەرەوە بێت. یەکریزی رووبەدەرەوە وەک یەکیەتی‌و هاوخەباتی بۆ سەرکەوتن بەسەر دوژمن‌و نەیار‌و رکەبەری هاوبەش‌و بەرەورووبوونەوە لە گەڵ مەترسیەکی جیددی بەرامبەر بە حیزب دەکرێ ناو ببردرێت‌و هاودڵی ناوخۆییش بریتیە لە وێکگەیشتن‌و یەکریزی رێکخراوەیی بۆ بەرزکردنەوەی ورەی کاری هاوبەش‌و بەکۆمەڵ بۆ گەیشتن بە ئامانجە ناوخۆییەکانی حیزب.

رێبەری کاریگەر لە حیزبدا هۆی سەرەکی، بنەڕەتیە لە پێناو وەدیهاتنی یەکڕیزی‌و هاودڵی نێوان ئەندامان. رێبەرانی سەرکەوتوو کەسانێکن کە بتوانن کەسانی جۆراوجۆر لە ژێر یەک ئاڵای هاوبەشی ئەندێشەیی‌و بیروباوەرێکی هاوبەش کۆ بکاتەوە‌و ئەو تێگەیشتنە پێک بێنێت کە بوونی جیاوازی بیرورا لە ناو حیزبدا کێشەیەکی بچووک لە ناو حیزبدایە‌و ئەوەی کە بایەخی هەیە بوونی هەست‌و ئامانجی هاوبەشە. رێکخراوی خۆفێرکار ناتوانێت سەرکەوتوو بێت گەر لە کەسانی شارەزا، داهێنەر‌و خۆفێرکار‌و گرووپ‌و تیمەکانی چالاک لە پێناو یەکریزی‌و هاوخەباتی کەڵک وەرنەگرێت. ئولگوو‌و رەوشتی ئەخڵاقی‌و کردەوەی رێبەران لە چوارچێوەی بایەخەکاندا رێبەران رۆڵیکی گرنگ دەگێرن لە پێکهێنانی یەکریزی‌و کەشی تەندوروستی رێکخراوەدا. یەکریزی‌و هاوئاسۆیی ئەندامان لە چوارچیوەی بەهاهاوبەشەکاندا پێک دێت‌و بۆچوونەکان‌و هەڵسوکەوتی دەسەڵاتدارانی حیزب شوێندانەرە لە گەشەکردن‌و پێشڤەچوونی ئەو بەهایانەدا.

خاڵێکی گرنگ لەو پێوەندیدا بوونی ئەمنیەت‌و تەناهی هەلبژاردنی ئاسۆی هاوبەشە. گەر ئەندامان هەست بکەن کە سیاسەتە گشتیەکانی حیزبی یان ئەوەی لە ئەدەبیاتی حیزبیی دا پێی دەوترێ یەکیەتی سیاسی‌و تەشكیلاتی حیزب کارێکی "ئیجباری"‌و بەزۆر بێت‌و ئەندامان‌و رێکخراوەکانی حیزبی مەجالێکیان نەبێت بۆ بەشداری لە پێکهێنانی ئاسۆ‌و تێگەیشتنی هاوبەش، هاودڵی‌و یەکریزی حیزبی پێک نایەت‌و ئەمەش دەبێتە هۆی خێرابوونی هێزی دوورکەوتنەوە لە حیزب‌و حیزب لە گەشەسەندن‌و پێشکەوتن دەوەستێتەوە.

یەکریزی‌و هاوئاسۆیی لە ناو رێکخرادا بە واتای ئەوە نیە کە کەسان دەست لە بیروبۆچوونی خۆیان هەڵگرن، بەڵکوو ئەندامان دەتوانن بۆچوونی خۆیان راگڕن‌و بەڵکوو لە رێگای بۆچوونەکانی خۆیانەوە بیر لە ئامانجی گشتی بکەنەوە‌و باوەڕیان پێ بێت. چونکە کاتێک ئامانج‌و خەونەکانی هاوبەش بن، ئامانجە کورتخایەنەکان‌و جیاوازی بیروراکان ناتوانن بەرگری بکەن لە هاوکاری‌و یەکریزی حیزب.

لە حیزبێکدا کە خۆی میراتگری بایەخەکانی قاسملوو دەزانێت، دەشێ هەوڵ بدرێت تایبەتمەندی هۆلۆگرام (Hologram) لە پێوەندی لە گەڵ هاوئاسۆیی پێک بهێندرێت. بەو واتایە کە بیروبۆچوونی ئەندامان لە روانگەی گشتی حیزبدا جێبکاتەوە‌و سیاسەتە گشتیەکانی حیزبی رەنگادانەوەی بیروبۆچوونی ئەندامانیش بیت. هۆلۆگرام پەڕەیەکی کە زانیاریەکان بە شێوەی شەپۆڵی نوور تۆمار دەکات، بەشێوەیەک کە تەواویەت لە هەموو بەشەکانی پەڕەکەدا دەبیندرێت. بەو واتایە کە گەر بێت‌و پەڕە (زینگ)ی هۆلۆگرامەکە بشکێت‌و پارچەپارچە بێت هەر پارچەیەک وەک ئەوەیە کە هەموو زانیاریەکانی تێدا تۆمار کرابێت‌و دەکرێت هەموو زانیاریەکانی تۆمار کراو لە یەک پارچەوە دووبارە تۆمار بکرێتەوە.

لە رێکخراوی خۆفێرکاریشدا هەر ئەندامێک خۆی لە ناو بیروبۆچوونی گشتیدا دەبینێتەوە‌و بەو شێوەیە گرێدراوەیی بە هێڵ‌و سیاسەتە گشتیەکانی حیزب زیاتر دەبێت. هاوتەریب بوونی ئامانج‌و خەونەکانی ئەندامان لە گەڵ ئامانجەکانی حیزب‌و دەبێتە هۆی بڕوای هاوبەش‌و خاوەن بایەخ‌و بەهاکانی هاوبەش لە حیزبدا کە ئەمەش لە ستوونەکانی بنەڕەتی ئەندێشەیی‌و فیکری رێکخراوێکی خۆفێرکار‌و زانست خوڵقێنە. بەبێ ئەو ئەسڵە یەکریزی لە ناو حیزبدا ناتوانێت درێژخایەن بێت‌و رێکخراو ناتوانێت نە لە رابردوو دەرس وەرگرێت‌و نە هەنگاو بۆ داهاتوو هەڵگرێت.

لە کۆمەڵگایەکدا کە لە سەدەی راگەیاندن‌و میدیاکۆمەڵایەتیەکاندا رۆژ بە رۆژ بە سەر بەشەکانی جیاواز دابەش دەبێت‌و پلۆرالیزم رەهەندی نوێ دەدۆزێتەوە حیزب کاتێک دەتوانێت سەرکەوتوو بێت کە ئەندامان، لایەنگران، کادر‌و رێبەرانی حیزب لە چوارچێوەی بەها‌و ئامانجەکانی هاوبەشدا وەک ئەندامی یەک جەستە بن‌و پێکەوە بەرەو ئاسۆی هاوبەشیان خەبات بکەن.

بابه‌تی‌ پێوه‌ندیدار:

قاسملوو رێبەرێک کە سیمای مرۆڤی بە حیزبێکی نەریتی بەخشی (وتاری‌ یه‌كه‌م)

قاسملوو‌و رێبەریی ستراتێژی (وتارى 2)

قاسملوو بەرز کەرەوەی شیانی رێبەریی بە کۆمەڵ (وتارى 3)

هونەری رێبەریی بەها‌و بایەخەکان لە روانگەی کەسایەتی قاسملوویەوە (وتارى 4)

قاسملوو رێبەرێک بۆ پێگەیاندن (وتاری 5)

رێبەری راستی تواناکانی دەوروبەریان بە هێز دەکات (وتارى 6)

گۆڕینی کۆمەڵگا پێویست بە بیرکردنەوەی جیاواز دەکات (وتارى 7)

قاسملوو - رێبەرێک کە به‌دوای رێبەرانی دوارۆژ دەگەڕا (وتارى 8)

قاسملوو‌و رێبەریی دڵان (وتارى 9)

جێگای رێز بوون یان خۆشەویستی هەموو کەس؟ (وتارى 10)

رێبەری چاک، گوێگرێکی هاودڵە (وتارى 11)