گزارش هفتگی از نقض حقوق بشر در کردستان فرصتی برای یادآوری وضعیت نگران کننده حقوق بشر در این محدودە جغرافیایی است ، همینطور یادمانی برای قربانیان نقض این حقوق.
گزارش هفته اول بهمن ماه شامل این بخشها میباشد: زندانیان سیاسی، بازداشتها، کولبران کرد، نقض مبانی حقوق محیط زیست.
زندانیان سیاسی
با آزادی مشروط دو زندانی سیاسی کُرد مخالفت شد
دو زندانی سیاسی کُرد در شهرستان بوکان بعد از سپری نمودن نیمی از دوران محکومیتشان، اما از سوی نهادهای ایران با آزادی مشروط آنان ممانعت می‌گردد.
دستگاه قضایی حکومت اسلامی ایران در استان آذربایجان‌غربی برای بار دیگر با درخواست آزادی مشروط دو زندانی سیاسی کُرد به نام‌های قاسم رحیمی آذر و جلال ناصری مخالفت کرد. این دو زندانی از مسئولان زندان مرکزی مهاباد خواسته‌اند که با آزادی مشروط آنان موافقت شود. قاسم رحیمی‌آذر و جلال ناصری در اسفندماه سال ١٣٨٩، توسط مأموران امنیتی ایران به اتهام "همکاری با یکی از احزاب کُرد اپوزیسیون بازداشت و پس از ٧٥ روز حبس در اداره‌ی اطلاعات شهر بوکان، با تودیع وثیقه‌ی ٧٠ میلیون تومانی به صورت موقت آزاد و در نوزدهم مهرماه سال ١٣٩٠، در مجموع به ١٣ سال حبس محکوم شدند.
سپس دادگاه تجدیدنظر، حکم دادگاه بدوی را برای هر کدام از آنان به ٤ سال زندان کاهش داد. بر اساس ماده‌ی ٣٨ قانون مجازات اسلامی، هر زندانی که دارای سابقه و محکومیت کیفری نبوده و نیمی از زمان محکومیت خود را سپری کرده باشد، می‌تواند از قانون آزادی مشروط استفاده کرده و آزاد شود. این آزادی مستلزم رعایت قوانین داخلی زندان از سوی زندانی یا فرد محکوم میباشد. بنابه قانون ذکر شده "قاسم رحیمی‌آذر و جلال ناصری" شامل این قانون می‌شوند اما به گفته فعالان حقوق‌بشر نهادهای امنیتی و قضایی، تاکنون مانع از آزادی مشروط آنان شده‌اند. یک منبع نزدیک به این دو زندانی گفت: "در حال حاضر این دو زندانی سیاسی کُرد ٣٠ ماه از دوران محکومیتشان را گذرانده‌اند و در این مدت تحت فشار نهادهای امنیتی و بازجویان زندان بودند و چندین بار در زندان دست به اعتصاب زده بودند(1)
پس از ٧ سال زندان، عدنان حسن‌پور همچنان از حقوق اولیه خود محروم است
قدیمی‌ترین زندانی مطبوعات ایران با گذشت هفت سال از بازداشت همچنان از حقوق قانونی محروم میباشد.
مقامات قضایی و امنیتی حکومت اسلامی ایران در استان کُردستان علاوه بر اینکه همچنان از موافقت با مرخصی عدنان حسن‌پور روزنامه‌نگار کُرد ممانعت می‌کنند، وی را از ملاقات حضوری قانونی با خانواده و همچنین مداوای پزشکی در خارج از زندان محروم کرده‌اند. لیلی حسن پور خواهر این روزنامە نگار کُرد گفت: روز دوشنبه، سی‌ام دی‌ماه مسئولان زندان مرکزی سنندج علیرغم صدور مجوز ملاقات حضوری از سوی دادگاه این شهر، از دیدار خانواده با عدنان ممانعت بعمل آوردند و این را نیز اضافە کرد کە بارها عدنان درخواست انتقال بە زندان همدان یا مریوان را کردە ولی هر بار از سوی دستگاە قضایی و امنیتی با درخواست قانونی وی مخالفت شدە و تشدید فشارها و امنیتی کردن فضای زندان و محدودیتها برای عدنان چند برابر شدە است. محروم کردن عدنان حسن‌پور از حق قانونی در رابطە با مرخصی، در حالی است که وی هفتمین سالگرد محبوس بودن خود را سپری می‌کند. به گفته‌ی لیلی حسن پور: "عدنان از بیماری‌هایی نظیر ناراحتی روده و پوسیدگی دندان‌ها رنج می‌برد و در وضعیت نامناسبی قرار دارد. تا کنون علیرغم تشخیص پزشکان زندان مبنی بر ضرورت اعزام عدنان حسن‌پور جهت مداوا به خارج از زندان، از سوی مسئولین قضایی و همچنین مسئولین زندان با این ضرورت مخالفت شده است..
ممانعت مقامات قضایی از مرخصی عدنان حسن‌پور و اصرار خانواده مبنی بر اعطای حق مرخصی در حالی است که دولت "تدبیر و امید" حسن روحانی بر فضای باز سیاسی ـ فرهنگی تأکید نموده و به هنگام سفر رئیس جمهور به مجمع عمومی سازمان ملل، چند تن از روزنامه‌نگاران و زندانیان سیاسی غیر کُرد آزاد شدند، اما وضعیت نامناسب و تبعیض علیە زندانیان سیاسی کُرد در تمامی موارد به قوت خود باقی است. عدنان حسن‌پور در تاریخ 5 بهمن ماە 1385 بازداشت و پس از تحمل چندین ماه حبس انفرادی در بازداشتگاه اداره‌ی اطلاعات سنندج، در تاریخ 22خرداد 86 در دادگاه انقلاب شهر مریوان یه صورت غیر علنی محاکمه و به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، محارب شناخته شده و به مجازات اعدام محکوم گردید که حکم صادره در تاریخ 26 تیرماه 86 به یکی از وکلای وی ابلاغ شد. این حکم پس از گذشت سه ماه در شعبه 32 دیوان عالی کشور بررسی و در نهایت ناباوری تأیید شد. بلافاصله پس از تأیید حکم، وکلای وی. آقایان صالح نیک‌بخت و سیروان هوشمندی.. با درخواست اعاده دادرسی پرونده را دوباره به دیوان عالی برگشت داده و نهایتاً اینبار در شعبه‌ی دیگری از دیوان عالی حکم اعدام لغو گردید. پس از اعلام عدم صلاحیت دادگاه و قاضی قبلی از سوی وکلا، این بار در دادگاه انقلاب شهرستان سنندج در دو نوبت..16 شهریور و11 بهمن 88 .. و باز به صورت غیر علنی محاکمه شد و به تحمل 31 سال حبس تعزیری محکوم گردید که این حکم با اعتراض وکلا در دادگاه تجدیدنظر به 16 سال تقلیل یافت و هم‌اکنون در زندان مرکزی سنندج در حال سپری کردن دوره‌ی محکومیتش میباشد. وی از تاریخ دستگیری تاکنون حتی 1 روز هم اجازه رفتن به مرخصی را نداشته است. حکم اعدام وی با اعتراض مجامع بین‌المللی از جمله عفو بین‌الملل، سازمان گزارشگران بدون مرز، اتحادیه اروپا، انجمن جهانی قلم و فعالین مدنی خارج و داخل کشور همراه بود(1).
دبیر اخراجی کُرد برای گذارندن دوران محکومیت خود به زندان مرکزی مهاباد رفت
یک فعال فرهنگی کُرد ساکن مهاباد جهت سپری نمودن دوران محکومیتش به زندان مرکزی این شهر انتقال یافت.
یعقوب خضری فعال فرهنگی کُرد که به یک سال و شش ماه زندان تعزیری محکوم شده بود، از سوی شعبه اجرای احکام دادگاه شهر مهاباد مطلع شده که باید برای گذراندن دوران محکومیت، خود را به زندان شهر مهاباد معرفی کند.
یعقوب خضری خردادماه سال ٩١ به همراه چند فعال فرهنگی و روزنامه‌نگار کُرد شهر مهاباد بازداشت و پس از ٢ ماه بازداشت با تودیع وثیقه ٨٠ میلیون تومانی به صورت موقت آزاد شد این فعال فرهنگی که به منظور کسب درآمد به اقلیم کُردستان عراق سفر کرده بود، پس از اینکه در ابتدای دی‌ماه امسال به ایران بازگشت، نیروهای اطلاعاتی پاسپورت او را ضبط و وی را به صورت غیرقانونی ممنوع‌الخروج کردند یعقوب خضری ٣٦ ساله فرزند ابراهیم و ساکن شهر مهاباد، مدت ٢٠ روز است که در زندان مرکزی شهر مهاباد نگهداری و هم‌اکنون دوران محکومیت خود را سپری می‌کند این وبلاگ‌نویس کُرد، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی و یکی از مسئولین انجمن ادبی شهر مهاباد و همچنین معلم دبیرستان‌های شهر مهاباد بوده که به دستور مستقیم هیئت "رسیدگی به تخلفات اداری" از کار اخراج شده بود(1).
عدنان حسن‌پور بە زندان مریوان منتقل شد
عدنان حسن‌پور روزنامەنگار زندانی کُرد پس از هفت سال بازداشت، از زندان مرکزی سنندج بە زندان مریوان انتقال یافت.
روز پنج‌شنبە سوم بهمن‌ماه، عدنان حسن‌پور قدیمی‌ترین روزنامەنگار زندانی ایران، پس از ٧ سال و بدون هیچ اطلاع قبلی از زندان مرکزی سنندج بە زندان مریوان منتقل شدیک منبع مطلع گفت: " احتمالا عدنان بە طور موقت به زندان مریوان منتقل شده و امکان تبعید وی به یک زندان دیگر قریب‌الوقوع میباشد (1)
یک فعال سیاسی کُرد به زندان ماکو منتقل شد
یک شهروند کُردِ محکوم به ٧ سال حبس، جهت گذراندن دوران محکومیت خود به زندان مرکزی ماکو انتقال یافت.
جاسم حاجیکان از اهالی روستای "گردکاشان" شهرستان اشنویه خود را به زندان ماکو معرفی کرد.
وی به هفت سال زندان تعزیری محکوم گردیده و این حکم نیز به تأیید دادگاه تجدیدنظر استان در ارومیه رسیده است.
دستگاه قضایی حکومت اسلامی ایران در ارومیه، جاسم حاجیکان فرزند علی را به اتهام" عضویت در یکی از احزاب کُرد اپوزسیون نظام" به ٧ سال زندان تعزیری محکوم کرده بود
این شهروند کُرد اوایل پاییز سال ٩١ از سوی مأموران امنیتی بازداشت و بعد از ١٠٠ روز نگهداری در اداره‌ی اطلاعات ارومیه با تودیع وثیقه‌ی یکصد میلیون تومانی به صورت موقت از زندان آزاد شد
جاسم حاجیکان از اوایل ماه گذشته خود را به زندان ماکو معرفی و هم‌اکنون دوران محکومیت خود را سپری می‌کند(1)
بررسی پرونده زانیار و لقمان مرادی در دادگاه عمومی
باوجود صدور حکم اعدام در دادگاه انقلاب، پرونده زانیار مرادی و لقمان مرادی اینبار در دادگاه عمومی رسیدگی می‌شود
روز چهارشنبه ۲ بهمن ماه خدابخش قاضی ناظر بر زندان به زانیار و لقمان مرادی اطلاع می‌دهد که پرونده ایشان برای رسیدگی در دادگاه عمومی ارسال شده و در این دادگاه مورد بررسی قرار خواهد گرفت
پرونده ایشان پیشتر در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی مورد بررسی قرار گرفته و برای ایشان محکومیت اعدام در نظر گرفته شده است زانیار مرادی و لقمان مرادی متهم هستند پسر امام جمعه مریوان را به قتل رسانده‌اند.
لازم به یاد آوریست، این اتهام بارها توسط زانیار و لقمان مرادی رد شده است(2)
وضعیت وخیم یکی از زندانیان اهل‌سنت پس از پایان اعتصاب
جمشید دهقانی که پس از ۷۵ روز به اعتصاب غذای خود پایان داد توانایی غذا خوردن ندارد و همچنان پزشکان با استفاده از سرم به وی غذا می‌دهند جمشید دهقانی که از روز ۱۳ آبان ماه تا روز شنبه ۲۸ دی ماه به مدت ۷۵ روز در اعتراض به حکم اعدام خود و همچنین عدم رعایت اصل تفکیک جرایم دست به اعتصاب غذا زده بود اکنون با پایان اعتصاب غذا در شرایط وخیمی بسر می‌برد جمشید دهقانی وضع بسیار خطرناکی دارد و قادر نیست هیچ نوع غذایی را بخورد و تا حالا هر غذایی به وی داده‌اند، بالاآورده و رنگش زرد شده. وی از شب گذشته تا کنون سه بار به بهداری زندان منتقل شده و پزشکان به وی سرم وصل نمودند اما حالش بد‌تر از پیش شده وی همچنین در مورد وضعیت جسمی سه اعتصاب کننده دیگر گفت: «حامد احمدی، کمال ملایی و جهانگیر دهقانی نیز در شرایط خوبی نیستند ولی وضعیت جمشید بسیار خطرناک‌تر از باقی است گفتنی است، این زندانیان با قول مساعد رئیس زندان و مسئولین قضائی مبنی بر انتقال ایشان به بند زندانیان اهل سنت زندان رجایی شهر و همچنین تجدید دادرسی در دادگاهی عادل به اعتصاب غذای خود پایان دادند جمشید دهقانی، جهانگیر دهقانی، کمال ملایی و حامد احمدی در تاریخ چهارشنبه ۲ بهمن ماه از زندان قزلحصار کرج به زندان رجایی شهر کرج منتقل شدند، اما دوتن دیگر از زندانیان اهل سنت بنام‌های صدیق محمدی و سید هادی حسینی کماکان در واحد ۳ زندان قزلحصار نگهداری می‌شوند(2).
بازداشتها
بازداشت و بازجویی از فعالان دانشجویی کُرد در مریوان
سه فعال دانشجویی کُرد در مریوان توسط نیروهای حفاظت اطلاعات سپاه این شهر بازداشت شدند.
شامگا روز شنبه، پنجم بهمن‌ماه مأموران امنیتی سپاه مریوان در استان کُردستان، دانا لنج‌آبادی فعال دانشجویی و حقوق‌بشر کُرد را در مغازه‌ی محل کارش بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند خبرنگار کُردپا در مریوان از بازداشت دو فعال دانشجویی دیگر خبر داد و گفت: "همزمان با دستگیری دانا لنج‌آبادی، هر یک از آرش مولودی و هیمن بیگلری نیز به حفاظت اطلاعات سپاه احضار و برای مدت هفت ساعت تحت بازحجویی قرار گرفتند این دو شهروند کُرد از دانشجویان دانشگاه آزاد مریوان می‌باشند و ساعت دو بامداد امروز، ششم بهمن‌ماه آزاد شدند تاکنون دلیل احضار این دو فعال دانشجویی کُرد نامعلوم میباشد.
دانا لنج‌آبادی که ساعت ٥ و نیم عصر روز گذشته در مغازه خود بازداشت شده بود، تاکنون در بازداشت نیروهای امنیتی سپاه مریوان بسر می‌برد و سرنوشت وی همچنان در ابهام است این فعال عرصه‌ی حقوق‌بشر کُرد به دستور مستقیم وزارت اطلاعات به همراه عزیز تازیک و ژیار سلامتیان از دانشگاه پیام‌نور مریوان به دانشگاه پیام‌نور سنندج منتقل شدند پیشتر نیز دانا لنج‌آبادی در اردیبهشت‌ماه ١٣٨٩ ازسوی دادگاه انقلاب شهرستان مریوان به دلیل فعالیت‌هایش به پنج سال حبس تعلیقی محکوم شده بود(1)
مهاباد/ یک شهروندی کُرد از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شد
در ادامه بازداشت و بازجویی از شهروندان کُرد، نیروهای اطلاعاتی یک شهروند کُرد ساکن مهاباد را بازداشت کردند.
مأموران اداره‌ی اطلاعات شهرستان مهاباد یک شهروند کُرد به نام کامران امینی فرزند محمد را بازداشت و به مکان نامعلومی انتقال دادندوی روز چهارشنبه‌ی هفته‌ی گذشته در منزل شخصی‌اش بازداشت شده بود یک منبع مطلع گفت: کامران امینی پیشتر نیز از سوی نیروهای امنیتی مهاباد تهدید به بازداشت شده بود همچنین این منبع افزود: "کامران امینی صاحب مغازه چاپ و تکثیر بوده و در هنگام بازداشت از سوی نیروهای اطلاعاتی مورد ضرب و شتم و توهین قرار گرفته است گفته می‌شود، نیروهای اطلاعاتی دلیل بازداشت کامران امینی را همکاری با یکی از احزاب کُرد اپوزسیون حکومت اسلامی ایران اعلام کردند و تاکنون علیرغم پیگیری خانواده وی از مکان نگهداری کامران امینی اطلاعی در دسترس نمی‌باشد(1)
اطلاعات مریوان با اعمال زور اقدام به بازداشت و بازجویی یک عضو مکتب قرآن کرد
در ادامه بازداشت و بازجویی از فعالان مذهبی کُرد، یک فعال اهل سنت در شهرستان مریوان از سوی نیروهای اطلاعاتی بازداشت و تحت بازجویی قرار گرفت.
سیوان شریفی فعال مذهبی و عضو مکتب قرآن، روز بیستم دی‌ماه در مغازه خود در مریوان از سوی نیروهای اطلاعاتی بازداشت و پس از هفت ساعت بازجویی آزاد گردید به گفته شاهدان عینی، این فعال مذهبی در هنگام بازداشت از سوی نیروهای اطلاعاتی مورد توهین و بی‌حرمتی قرار گرفته بود و با اعمال زور مأموران، وی را سوار خودرو کردند ..
وب سایت مکتب قرآن در این‌باره اعلام کرد: "نیروهای اطلاعاتی از این فعال مذهبی خواستند که ارتباط خود را با کلاس‌های مکتب قرآن قطع و سلب انتساب خود را با این حرکت صرفا دینی اعلام نماید
گفته می‌شود، سیوان شریفی ساعت ٢ بعدازظهر همان روز در یکی از خیابان‌های اصلی شهر مریوان، رها می‌شود(1)
احضار یک فعال دانشجویی دیگر کُرد در مریوان
در ادامه‌ی بازداشت فعالان دانشجویی کُرد در شهرستان مریوان، یک فعال دیگر دانشجویی در این شهر احضار و تحت بازجویی قرار گرفت.
ستاد خبری اداره‌ی اطلاعات مریوان امروز پس از احضار یک فعال دانشجویی کُرد به نام سوران دانشور، پس از ٥ ساعت بازجویی وی را آزاد کردند سوران دانشور، امروز یکشنبه ششم بهمن‌ماه طی تماس تلفنی از سوی اداره‌ی اطلاعات شهر مریوان مطلع شده بود که باید خود را به این اداره معرفی نماید احضار این فعال دانشجویی در حالی است که روز گذشته سه فعال دیگر دانشجویی به دلیل حضور در تظاهرات اعتراضی به اعدام زندانیان سیاسی کُرد بازداشت شده بودند (1)
کولبران کرد
دادگاه پاوه وثیقه‌ی سنگین ٩٠٠ میلیون تومانی صادر کرد
دستگاه قضایی ایران در شهرستان پاوه برای آزادی سه کولبر بازداشت‌شده درخواست تودیع وثیقه ٩٠٠ میلیون تومانی کرده است.
روز یکم ماه جاری سه کولبر کُرد به نام‌های زکریا محمدی، دیدار قادری و لقمان نازی از سوی نیروهای نظامی ایران به اتهام
"حمل کالای قاچاق" بازداشت شدند یک منبع مطلع اعلام کرد: محمدزاده، دادستان پاوه حکم تودیع وثیقه ٣٠٠ میلیون تومانی را برای هرکدام از این سه کولبران صادر کرده، اما آنان توانایی تأمین این مقدار از وثیقه را ندارند صدور وثیقه سنگین برای کولبران کُرد در حالی است که طبق بند الف ماده دو قانون قاچاق، کالای قاچاق که قیمت آن از یک میلیون تومان کمتر باشد، هیچ مجازاتی در پی ندارد و تنها باید کالا قاچاق را ضبط کنند گفته می‌شود بهای کالای این کولبران از پانصد هزار تومان کمتر بوده است طی چند سال گذشته بیشتر شهروندان کُرد در مناطق کُردنشین ایران به دلیل تبعیضات اقتصادی، عدم توسعه‌یافتگی و نبود فرصت‌های شغلی، جهت امرار معاش به کولبری روی آورده‌اند و انواع کالا از جمله: سیگار، چای و لوازم خانگی را بر دوش خود در مناطق مرزی ایران و عراق حمل می‌کنند(1)
نقض مبانی حقوق محیط زیست
ثبت ٥٠ مورد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کامیاران طی سال جاری
بر اثر پنجاه مورد واقعه آتش‌سوزی، ٢٠٠ هکتار از جنگل‌ها و مراتع حوزه شهرستان کامیاران، نابود شده‌اند.
رییس اداره منابع طبیعی شهرستان کامیاران گفت: کامیاران دارای ٣٥ هزار هکتار اراضی جنگلی و نیمه جنگلی و همچنین ٩٥ هزار از مراتع درجه یک و سه میباشد
این مقام مسئول در ادامه افزود، در سال جاری ٥٠ مورد آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع در شهرستان کامیاران به وقوع پیوسته که بر اثر آن ٢٠٠ هکتار از مراتع و منابع طبیعی این شهرستان از بین رفته است بی‌تفاوتی و رفع مسئولیت مسئولین اداره حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی و همچنین عدم فعالیت لازم در زمینه اهمیت محیط زیست و کم و کاستی در اطلاع رسانی به شهروندان، از عوامل منجر به آتش سوزی‌های مخرب در این شهرستان میباشد(3)
منابع:
1)کردپا
2)هرانا
3)کردستان میدیا
